آبرفت پارچه (Fabric Shrinkage) و لباس تغییر شکل پارچه یا لباس به دنبال تماس با آب یا رطوبت میگویند. این تغییرات معمولاً به دلیل جذب آب توسط الیاف پارچه و انقباض یا گسترش الیاف آن است. آبرفت میتواند در انواع پارچه یا لباسی متفاوت باشد. برخی از پارچهها میتوانند در مواجهه با آب یا رطوبت بیشتر آب بروند و اندازه کوچکتری بگیرند، در حالی که برخی دیگر ممکن است اندازه بزرگتری بگیرند. معمولاً به نوع پارچه و ساختار الیاف آن بستگی دارد.
به طور معمول، پارچههایی مانند پنبه و لینن ممکن است بعد از شستشو یا تماس با آب اندازه کوچکتری بگیرند. از طرف دیگر، پارچههایی مانند الیاف مصنوعی و پلی استر ممکن است در برابر آب اندازه بزرگتری بگیرند.
نوع پارچه | روش شستشو | روش خشک کردن | نکات مهم آبرفت پارچه |
پارچه لینن | شستشو با آب سرد یا ولرم | خشک کردن در هوا (بدون خشککن) | قبل از دوخت پیششستشو کنید. |
پارچه نخی | شستشو با آب سرد | خشک کردن در هوا یا خشککن با دمای پایین | برای جلوگیری از آبرفت، در دمای پایین خشک کنید. |
پارچه کتان | شستشو با آب سرد یا ولرم | خشک کردن در هوای آزاد | پیش از دوخت باید شسته شود. |
پارچه پشمی | شستشو با آب سرد (دستشویی) | خشک کردن روی سطح صاف و بدون فشار | از شستشو با آب گرم خودداری کنید. |
پارچه ابریشمی | شستشو با آب سرد و مایع ملایم | خشک کردن بهطور طبیعی و در سایه | از خشکشویی و آب داغ پرهیز کنید. |
پارچه پلیاستر | شستشو با آب سرد یا ولرم | خشک کردن در خشککن با دمای پایین | آبرفت کمی دارد. شستشو راحت است. |
پارچه جین | شستشو با آب سرد یا ولرم | خشک کردن در هوای آزاد | برای جلوگیری از آبرفت، به شستشوی ملایم نیاز دارد. |
آبرفت پارچه چیست؟
آبرفت پارچه به مقدار تغییر اندازهای گفته میشود که پارچه پس از شستوشو یا تماس با آب پیدا میکند. این تغییر معمولاً به صورت کوچک شدن (جمع شدن) پارچه است، ولی گاهی هم ممکن است به صورت کش آمدن باشد. آبرفت بیشتر در پارچههای طبیعی مثل پنبه، کتان یا پشم دیده میشود، چون الیاف طبیعی نسبت به رطوبت حساسترند.
مقدار آبرفت به جنس نخ، نوع بافت، نحوهی تکمیل پارچه و دمای آب بستگی دارد. برای جلوگیری از مشکل آبرفت در دوخت لباس یا استفاده از پارچه، معمولاً پارچه را قبل از برش و دوخت یک بار میشویند تا آبرفت اصلی آن انجام شود. این کار را “آبکشی اولیه” یا “آب دادن پارچه” مینامند. در کل، آبرفت ویژگی طبیعی بسیاری از پارچههاست و باید پیش از دوخت یا استفاده نهایی به آن توجه کرد.
علت آبرفت پارچه و لباس چیست؟
- جذب آب: پارچههایی که الیاف آنها قابلیت جذب آب بالایی دارند، به میزان بیشتری از آب را جذب میکنند و انقباض یا گسترش مییابند. این شامل پنبه، لینن و الیاف طبیعی دیگر است.
- الیاف مصنوعی: برخی از الیاف مصنوعی مانند نایلون و پلی استر در مواجهه با آب، اندازه بزرگتری میگیرند و گسترش مییابند.
- تغییرات رطوبت: تغییرات رطوبت محیط نیز میتواند به آبرفت پارچه و لباس منجر شود. در مواجهه با رطوبت بالا، پارچه و لباس ممکن است گسترش یابند و در مواجهه با کاهش رطوبت، کوچک شوند.
- شستشو نادرست: استفاده از دمای بالا، چرخش ماشین لباسشویی، استفاده از مواد شوینده نامناسب و غیره میتواند باعث آبرفت پارچه و لباس شود.
چگونه آبرفت پارچه را بگیریم؟
برای گرفتن آبرفت پارچه، میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد، مانند خیساندن پارچه در آب ولرم یا شستوشوی ملایم قبل از برش. این کار باعث میشود تغییر اندازهای در پارچه پس از دوخت ایجاد نشود. اگرچه این مرحله پیش از دوخت انجام میشود، اما وقتی با چرخ خیاطی خانگی کار میکنید، آمادهسازی صحیح پارچه تأثیر زیادی در نتیجه نهایی دارد و از مشکلاتی مانند کشیدگی یا جمعشدگی لباس جلوگیری میکند.
-
استفاده از حرارت
برخی از پارچهها ممکن است با استفاده از حرارت، به حالت اولیه خود برگردند. میتوانید از ماشین لباسشویی با تنظیمات گرم یا آب گرم استفاده کنید یا پارچه را با حرارت اتو یا سشوار تا حدودی گرم کنید.
-
استفاده از بخار
استفاده از بخار میتواند به پارچه کمک کند تا اندازه خود را بهبود بخشد. میتوانید از اتو با تنظیم بخار استفاده کنید و آن را به آرامی روی پارچه ببرید. این کار میتواند آبرفت را بگیرد.
-
شست و شوی اولیه
برای جلوگیری از آبرفت پارچه ، پارچه را در یک ظرف بزرگ با آب سرد یا ولرم بخیسانید. بگذارید حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در آب بماند تا الیاف منقبض شوند. سپس آن را بهآرامی از آب خارج کرده و آب اضافی را بدون چلاندن بگیرید.
-
خوب خشک کنید
پارچه را روی بند یا سطح صاف پهن کنید تا در هوای آزاد خشک شود. از خشککن ماشین یا نور مستقیم آفتاب استفاده نکنید، چون ممکن است پارچه آسیب ببیند. خشک شدن آرام باعث حفظ بافت و جلوگیری از کشآمدن پارچه میشود.
-
آبکشی مجدد
در برخی موارد، پارچه را میتوانید مجدداً با آب بشویید و سپس به درستی خشک کنید. این کار ممکن است آبرفت را بگیرد. اما بهتر است از این روش در مورد پارچههایی که حساس به آب هستند، استفاده نکنید.
-
اتو کشی پارچه
برای جلوگیری از آبرفت پارچه ، وقتی پارچه کمی نم دارد، آن را با اتوی مناسب اتو بزنید. اتو کشیدن به تثبیت شکل نهایی و کاهش چروک پارچه کمک میکند. اگر خشک شده، قبل از اتو کمی با اسپری آب مرطوبش کنید.
نحوه شستن پارچه نخی قبل از دوخت
برای شستن پارچه نخی قبل از دوخت، ابتدا پارچه را بهمدت ۲ تا ۴ ساعت (بسته به نوع و میزان آبرفت پارچه) در آب ولرم خیس کنید. بهتر است از شوینده استفاده نکنید، مگر اینکه پارچه کمی خاک گرفته یا کدر باشد. پس از خیساندن، پارچه را بدون چنگ زدن و با فشار ملایم آبکشی کرده، آب اضافی آن را بگیرید و روی یک سطح صاف در سایه پهن کنید تا بهصورت طبیعی خشک شود. حتماً پیش از دوخت پارچه نخی، باید آن را بهدرستی بشویید تا پس از دوخت دچار آبرفت و تغییر سایز نشود.
از آویزانکردن پارچه در حالت خیس خودداری کنید؛ زیرا ممکن است باعث کش آمدن یا تغییر شکل آن شود. این روش ساده کمک میکند تا در هنگام دوخت، با ابعاد واقعی پارچه کار کرده و از کوچک شدن لباس پس از شستشو جلوگیری شود. آبرفت پارچه قبل از دوخت یکی از مشکلاتی که برخی از خیاطان با آن مواجه میشوند. اگر قصد دارید پارچه پیش از دوخت شستشو و آبکشی کنید، سعی کنید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
-
جدا کردن رنگ ها
در صورتی که پارچه دارای رنگ های تیره و روشن است، قبل از شستشو بهتر است آن را جداگانه بشویید تا جلوی پس دادن رنگ ها را بگیرید.
-
شستشو به صورت دستی یا در ماشین لباسشویی
می توانید پارچه را به صورت دستی با آب گرم و ملایم شستشو دهید. اگر تصمیم به استفاده از ماشین لباسشویی دارید، حتماً حالت شستشوی ملایم را انتخاب کنید و از آب سرد یا ملایم استفاده کنید.
-
استفاده از مواد شوینده مناسب
برای پارچه نخی معمولاً بهتر است از مواد شوینده ملایم و خنثی استفاده کنید. پارچه را در آب ملایم برای مدت کوتاهی خیس کنید و به آرامی ماساژ دهید. سپس پارچه را بشویید و آبکشی کنید.
-
خشک کردن
پارچه را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید تا از افتادن رنگ و تغییر شکل آن و حتی آبرفت پارچه جلوگیری کنید.
پارچه نخی چند ساعت در آب بماند؟
پارچه نخی در آب تا ۲ ساعت میتواند باقی بماند. هرچه بیشتر در آب بماند، احتمال ابرفت و آسیب به الیاف آن بیشتر میشود. پس برای جلوگیری از آبرفت پارچه و برای شستشو یا نرم کردن پارچه، ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت زمان مناسبی است. این مدت زمان به حفظ کیفیت پارچه کمک میکند.
به طور کلی، پیشنهاد میشود پارچه نخی را به مدت طولانی در آب نگه ندارید. زمانی که پارچه در آب قرار میگیرد، ممکن است کیفیت پارچه تغییر کند، رنگ آن پریدگی داشته باشد یا شکل آن تغییر پیدا کند. اما بهتر است زمان مدت نگهداری پارچه در آب را به حداقل برسانید و پس از آن با دقت و به درستی پارچه را شستشو دهید و خشک کنید.
جلوگیری از آبرفت پارچه
برای جلوگیری از آبرفت پارچهها، رعایت چند نکته مهم ضروری است.
- ابتدا، همیشه برچسب مراقبت از لباس را مطالعه کنید و بر اساس دستورالعملهای آن عمل کنید.
- شستشوی لباسها با آب سرد به کاهش اثرات گرما و جلوگیری از جمع شدن پارچه کمک میکند.
- علاوه بر این، به جای استفاده از خشککن، بهتر است لباسها را در هوای آزاد خشک کنید تا رطوبت به تدریج از آنها خارج شود و از انقباض الیاف جلوگیری گردد.
- همچنین، از بارگذاری بیش از حد ماشین لباسشویی پرهیز کنید تا لباسها فضای کافی برای حرکت داشته باشند و کمتر دچار آسیب و آبرفت شوند.
جلوگیری از آبرفت پارچه لینن
جلوگیری از آبرفت پارچه لینن ، بهتر است قبل از اینکه بخواهید با آن لباس بدوزید، پارچه را بشویید. این کار را با شستن پارچه در آب سرد انجام دهید، چون آب گرم باعث جمع شدن بیشتر پارچه میشود. وقتی پارچه را شستید، بهتر است آن را در هوای آزاد و بدون استفاده از خشککن خشک کنید تا تغییر سایز ندهد. همچنین، برای اتوکشی، از دمای متوسط و بخار استفاده کنید تا پارچه شکل خودش را حفظ کند.
سخن پایانی
در این مطلب راجعبه آبرفت پارچه و لباس و همچنین آبرفت پارچه قبل از دوخت صحبت شد. در پایان خوب است بدانید که فروشگاه اینترنتی نخ سوزن ارائه دهنده محصولات متنوع و بهروز خیاطی و انواع اتو و پرس در خدمت مشتریان گرامی می باشد. شما میتوانید در این فروشگاه آنلاین به سادگی دنبال کالای مورد نیاز خود بگردید و با قیمتی مناسب و حتی قسطی محصول خود را تهیه کنید.